Moderne Devotie (Latijn: Devotio Moderna)

is een spirituele beweging binnen de middeleeuwse katholieke kerk, waar ook Thomas a Kempis toe gerekend mag worden. De beweging ontstond doordat mensen niet tevreden over de toestand in de kerk. De eerste devoten en leermeesters waren Geert Grote en Florens Radewijnsz. De Moderne Devotie stond voor een vernieuwing van het christelijke gemeenschapsleven en is te zien als een hervormingsbeweging binnen de kerk en maatschappij. Persoonlijke geestelijke ontwikkeling en praktische levenswijsheid vormden het streven. De initiatiefnemers bestonden uit geestelijken en leken. Ze leefden in gemeenschap van tafel en goederen zonder een formele kloostergelofte af te leggen.

Prof Dr Frits van Oostrom en de Moderne Devotie

Frits van Oostrom pleit met betrekking tot de Moderne Devotie voor een tot de verbeelding sprekend onderzoeksproject, met Europese uitstraling.

Moderne Devotie in Nederland 

In deze plaatsen heeft de Moderne Devotie op een of andere manier een rol van betekenis gespeeld.

Alleen de provincie Flevoland ontbreekt, maar op Urk was wel van een beetje Moderne Devotie invloed vanuit Friesland.

Het Kapittel van Windesheim

De geografische verspreiding van het Kapittel van Windesheim is meermaals en op verschillende wijzen in kaart gebracht.1 De tot nu toe gepubliceerde kaarten hebben slechts betrekkelijke waarde, omdat zij ofwel zich beperken tot de noordelijke en/of zuidelijke Nederlanden (Atlas 1913-32, Vermaseren 1981), ofwel slechts het Duitse taalgebied in kaart brengen (Vermaseren 1977). Ook als zij het gehele verspreidingsgebied bestrijken, maken ze evenals de genoemde deelkaarten (Vermaseren 1977 en 1981) slechts onderscheid tussen mannen- en vrouwenkloosters (Lansink 1968 en 1971, Brussel 1981 en 1987). Slechts één kaart brengt zeer globaal een chronologisch onderscheid aan, maar is inzake de geografische verspreiding zeer onvolledig (Rüthing 1970 en 1988). Ofschoon ten aanzien van zowel zijn geografische expansie als zijn chronologische ontwikkeling de gegevens van het Kapittel van Windesheim ruimschoots bekend zijn, is het technisch nauwelijks mogelijk beide optisch in één concept onder te brengen. Het Tabellarium Chronologicum Windeshemense voorziet in de behoefte aan een chronologische synthese, waarin de historische op- en neergang van het Kapittel van Windesheim even nauwkeurig in beeld is gebracht als zijn geografische expansie op de bestaande kaarten. Het chronologisch overzicht vult de geografische expansiekaart zodanig aan, dat door deze publikatie de bestaande ruimtedimensie met de tijddimensie wordt verdiept.

Laatste artikelen